Dementie is geen zeldzaamheid meer: één op de vijf mensen krijgt ermee te maken, en bij vrouwen ligt dit percentage zelfs op één op de drie. In Nederland leven momenteel naar schatting 310.000 mensen met dementie. Door de vergrijzing zal dit aantal de komende decennia alleen maar stijgen; de prognoses van Alzheimer Nederland laten zien dat dit in 2040 kan oplopen tot 500.000 en mogelijk zelfs tot 610.000 in 2050.
We besteden steeds meer aandacht aan onze gezondheid, maar toch brengt ouder worden vaak onvermijdelijk gezondheidsuitdagingen met zich mee. Dementie is daar één van. Het is geen op zichzelf staande ziekte, maar een syndroom: een verzameling van aandoeningen die de hersenen aantasten. Het kan leiden tot geheugenverlies, problemen met oriëntatie, communicatieproblemen en moeilijkheden bij dagelijkse handelingen.
Hoe kunnen we met de juiste interieurontwerpkeuzes zowel de zelfstandigheid van mensen met dementie zo lang mogelijk behouden als de druk op de zorg verlichten? In dit artikel lees je 3 tips over hoe een dementievriendelijk interieurontwerp daarbij kan helpen.
Tip 1: Kies bewust voor kleur en lichtreflectie (LRV)
Mensen met dementie hebben specifieke uitdagingen bij het waarnemen van hun omgeving. Ze kunnen moeite hebben met contrast, diepte-inschatting en het onderscheiden van kleuren, waardoor het herkennen van muren, vloeren, meubels en deuren lastig wordt. Dit maakt het oriënteren in ruimtes vaak moeilijk.
Een doordachte keuze in kleur, contrast en lichtreflectie (LRV) kan hierbij een groot verschil maken. Duidelijke contrasten tussen muren, vloeren en meubels en een goed afgestemde LRV maken ruimtes overzichtelijker en routes beter herkenbaar, waardoor navigeren eenvoudiger en veiliger wordt.
“Wist je dat een vloer met een te lage lichtreflectie door mensen met dementie soms wordt ervaren als een opening of gat in de vloer? Dit kan ertoe leiden dat zij niet durven naar andere ruimtes te lopen.”
LRV kan ook bewust worden ingezet om beweging te sturen. In zorginstellingen kan een lage LRV waarde in personeelsruimtes bijvoorbeeld helpen voorkomen dat bewoners daarheen lopen, zonder dat dit opvalt of afbreuk doet aan het comfort van de rest van het gebouw.
GEBRUIK LRV VOOR EEN EFFECTIEF CONTRAST
We adviseren om een LRV-waarde tussen de 10 en 40 aan te houden voor vloeren. Daarnaast kunt u het beste een matte finish gebruiken, om schittering en een glanzende, natte look te voorkomen.
Een groot contrast tussen de vloer en wanden en tussen meubels en de vloer verbetert de visuele perceptie. Streef naar een LRV-verschil van >30 punten.
Een laag contrast zorgt voor een soepele overgang van de slaapkamer naar de badkamer en van de slaapkamer naar de gang. Een verschil van <10 punten zou uw doel moeten zijn hier.
Tip 2: Kies voor rustige patronen en vloeren met lage rolweerstand
Het dessin of patroon van een vloer heeft grote invloed op hoe mensen met dementie een ruimte ervaren. Drukke patronen, sterke contrasten of realistische prints, zoals een houtlookvloer met noesten, kunnen worden geïnterpreteerd als obstakels, diepteverschillen of zelfs gaten in de vloer. Dit kan leiden tot twijfel, aarzeling of het vermijden van bepaalde looproutes. Daarom is het aan te raden te kiezen voor rustige, natuurlijke dessins met een gelijkmatig uiterlijk en zonder visuele ruis.
Daarnaast is het praktisch om te kiezen voor een vloer die geschikt is voor rollend vervoer, zoals rollators of rolstoelen. Vloeren met een lage rolweerstand maken bewegen makkelijker voor zowel mensen met dementie als personeel, verkleinen de kans op ongelukken en verminderen de fysieke belasting.
Matte vloeren zijn hierbij het meest geschikt. Glanzende vloeren kunnen nat of glad lijken, wat kan afschrikken. Door te kiezen voor een matte, rolbestendige vloer met een rustig dessin ondersteun je de mobiliteit en zelfstandigheid van mensen met dementie.
Mensen met dementie hebben onder andere meer moeite om objecten in drie dimensies waar te nemen, wat vaak leidt tot desoriëntatie of gevoelens van ongerustheid.
Tip 3: Kies vloeren die comfort en huiselijkheid ondersteunen
Naast navigatie en veiligheid speelt ook het welzijn en de beleving van een ruimte een belangrijke rol. Warm ogende, zachte en geluiddempende vloeren dragen bij aan een huiselijke sfeer en verhogen het comfort voor mensen met dementie.
Geluid speelt hierbij een grotere rol dan vaak wordt gedacht. Mensen met dementie verwerken prikkels anders, waardoor omgevingsgeluiden, zoals rollators over een harde vloer, schuivende stoelen of nagalm in grote ruimtes, sneller kunnen leiden tot onrust, stress of overprikkeling. Geluiddempende vloeren helpen dit te verminderen doordat ze trillingen en loopgeluiden absorberen, waardoor het akoestisch klimaat rustiger en aangenamer wordt.
Vloeren zoals Acczent Excellence Compact+ en iD Square met een matte afwerking bieden verschillende voordelen: ze zijn geschikt voor rollend vervoer, dragen bij aan geluidsabsorptie en zijn bovendien eenvoudig schoon te maken met een pH-neutraal schoonmaakmiddel/microvezelmop. Dit bevordert een gezonde en prettige leefomgeving voor mensen met dementie en een comfortabele werkomgeving voor het personeel. Zo combineer je comfort, veiligheid, akoestiek en onderhoudsgemak in één ontwerp.
Een dementievriendelijk interieur vraagt om doordachte keuzes. Met de juiste inzichten kan elke ruimte een omgeving worden die veiligheid, rust en zelfstandigheid stimuleert. Wil je zelf ervaren hoe kleur, contrast en LRV het perspectief van mensen met dementie beïnvloeden? Met onze VR ervaring kun je door de ogen van iemand met dementie een ruimte beleven en zien welk effect ontwerpkeuzes hebben.
Daarnaast biedt onze Aged Care Solution Guide uitgebreide inzichten en praktische ontwerpprincipes voor het creëren van comfortabele, veilige en toekomstbestendige zorgomgevingen. Vraag hier een VR ervaring aan of download de Aged Care Solution Guide en ontdek hoe je een dementievriendelijke omgeving kunt ontwerpen. Wil je meer over dementievriendelijk ontwerpen weten? Neem gerust contact met ons op.
