Duurzaamheid is een ‘hot topic’. Klimaatverandering, CO2-uitstoot, Parijse klimaatdoelstellingen: de duurzame termen en onderwerpen komen zeer regelmatig ter sprake. Doordat de noodzaak voor verandering benadrukt dient te worden, gaat dit vaak gepaard met een negatieve ondertoon. Er zijn echter ook vormen van duurzaam ondernemen waarbij de nadruk ligt op positiviteit.
Het Cradle-to-Cradle-principe is zo’n voorbeeld van de nadruk leggen op duurzaam ontwerpen. Dit ontwerpconcept werd ontwikkeld door architect William McDonough en chemicus Michael Braungart en krijgt de laatste jaren veel steun. Maar wat is Cradle-to-Cradle precies en wat kunt u als bedrijf doen om op eenzelfde manier eco-effectief te produceren?
Verschil met andere ‘design paradigma’s’
Waar de meeste, conventionele duurzaamheidstheorieën nadruk leggen op het verminderen van negatieve impact, daar richt het Cradle-to-Cradle-principe zich op het vergroten van positieve impact. Volgens EPEA, het bedrijf dat aan de basis staat van dit principe, wordt gewerkt op basis van ‘eco-effectiviteit’ in tegenstelling tot het klassieke ‘eco-efficiëntie’. Een andere manier van denken dus, waarbij de focus ligt op positieve verbetering van processen in plaats van op het beperken van negatieve gevolgen. Bij eco-efficiëntie richt men zich immers op dingen goed doen, terwijl eco-effectiviteit zich richt op goede dingen doen.
Bij Cradle-to-Cradle wordt naar de hele levenscyclus gekeken
De normale ‘design paradigma’s’ richten zich voornamelijk op het zoeken van een oplossing. Hierbij kijkt men naar wat de ideale oplossing moet zijn voor de gebruiksfase, waarbij het voorgaande en navolgende proces (vaak) over het hoofd wordt gezien.
Bij het duurzaamheidsdenken, zoals bij het Cradle-to-Cradle-concept, is de hele levenscyclus van belang. Van het onttrekken van grondstoffen tot de productie, het gebruik en hergebruik aan het einde van de gebruiksfase.
Drie principes, vijf pijlers
Het Cradle-to-Cradle-principe is in hoofdlijnen in drie principes te verwoorden:
- Afval is voedsel
- Hernieuwbare energie
- Het stimuleren van diversiteit.
Wanneer er over ‘afval is voedsel’ gesproken wordt, wordt bedoeld dat alle onderdelen van een systeem bijdragen aan de gezondheid en welzijn van het gehele systeem. Het afval van het ene onderdeel vormt voeding voor een ander onderdeel. We zullen dit illustreren aan de hand van een voorbeeld. Zo is kalk voor waterzuiveringsinstallaties afval, maar in de praktijk wordt het hergebruikt als grondstof voor (EcoBase) tapijtruggen.
Daarnaast is het gebruik van energie van de zon de garantie dat er energie benut kan worden, zonder de toekomst op het spel te zetten. Niet alleen directe zonne-energie, maar ook indirecte vormen als windenergie (veroorzaakt door temperatuurverschillen in de atmosfeer) en andere hernieuwbare energiebronnen dragen hieraan bij. Tot slot zorgt diversiteit ervoor dat systemen kunnen functioneren en groeien. Zowel in natuurlijke als technische systemen zorgt diversiteit voor weerbare en veerkrachtige systemen met optimale oplossingen voor elke omgeving.
De vijf Cradle-to-Cradle pijlers
Binnen de drie Cradle-to-Cradle-principes, zijn vijf pijlers onmisbaar voor het verkrijgen van een C2C-certificaat:
- Gezonde materialen
- Waterbeheer
- Hergebruik van materialen
- Hernieuwbare energie uit hernieuwbare bronnen
- Sociale verantwoordelijkheid
Goed voor mens en milieu
Normaal gesproken is de levensloop van een product eindig. Eerst worden de noodzakelijke grondstoffen onttrokken aan de natuur, vervolgens wordt een product gemaakt waarna deze op de vuilnisbelt, in de natuur of verbrandingsoven belandt. Met het Cradle-to-Cradle-concept wordt een alternatief geboden voor dit systeem.
Een van de uitgangspunten is dat het systeem van productie goed moet zijn voor mens en milieu. Een lineair productiesysteem is echter schadelijk voor de natuur, omdat kostbare grondstoffen verloren gaan én doordat er tijdens productieprocessen vaak schadelijke stoffen toegevoegd worden. Door als fabrikant te zorgen dat u met gesloten systemen werkt waarin u alleen grondstoffen gebruikt die 100% afbreekbaar zijn en geen negatieve impact hebben op mens en milieu, zorgt u voor een systeem dat eco-effectiviteit stimuleert.
Closing the loop
Om ervoor te zorgen dat productie een positieve invloed heeft op de wereld om ons heen, is het dus belangrijk om systemen gesloten te houden. Oftewel: closing the loop. Er wordt onderscheid gemaakt tussen technische en biologische systemen, waarbij het sluiten van de cirkel altijd het uitgangspunt is.
Producenten, leveranciers en klanten kunnen samen zorgen voor een gesloten systeem. Door hernieuwbare energie, recyclebare grondstoffen zonder gifstoffen te gebruiken en tot slot voor verwerking van afval te zorgen, wordt de cirkel gesloten en zorgt u ervoor dat uw productieproces een positieve impact heeft op mens en milieu.
Het ter discussie stellen van het eigen product
Om te komen tot een duurzaam productieproces volgens het Cradle-to-Cradle-principe (of een vergelijkbaar principe) is het dus belangrijk dat het eigen productieproces kritisch wordt bekeken en dat het eigen product ter discussie wordt gesteld. Terug naar de basis dus, waarbij de nadruk wordt gelegd op kwaliteit en duurzaamheid. Stel uzelf de vraag of uw product en proces onderdelen bevatten die schadelijk kunnen zijn voor mens en milieu. Zorg er daarnaast voor dat het proces zo eco-effectief mogelijk ingericht wordt om een werkbare relatie te creëren tussen ecologie en economie.
Ook is het belangrijk dat biologische en technische grondstoffen steeds inzetbaar blijven, waarin waarde behouden blijft voor mens als natuur. Ga dus met leveranciers in gesprek, ontleed het hele proces en ga terug naar de basis. Zo zorgt u er, samen met iedereen in uw productieketen, voor dat we de planeet goed kunnen achterlaten voor onze (klein)kinderen.
Meer informatie?
Wilt u meer weten over Cradle-to-Cradle? Neem dan een kijkje op de website van EPEA.
Wilt u meer weten over onze duurzame vloeroplossingen? Bekijk dan hier onze Cradle to Cradle® gecertificeerde vloeren.
